Mưa... lạ ở Đà Lạt

Thường thì mọi năm, trong khoảng tháng 4 đến tháng 5, Đà Lạt hơi se lạnh; chỉ thỉnh thoảng mới có một cơn mưa nhẹ. Nhưng năm nay khác.

Vào cao điểm mùa khô Tây Nguyên, Đà Lạt cứ nắng cháy thịt cháy da vào ban trưa, rồi thường xuyên mưa vào khoảng 3 - 4 giờ chiều. Điều lạ là mưa không “dịu dàng” như xưa mà xối xả như chưa từng được mưa. Và còn có cả mưa đá...

Mười lăm phút mưa đá

Trong ba ngày từ 7 - 9.5, chiều nào Đà Lạt cũng mưa lớn. Đặc biệt, cơn mưa vào chiều ngày 7.5 kèm theo lốc xoáy và sau đó là mưa đá là điều chưa từng xảy ra ở Đà Lạt. Theo thống kê của UBND TP.Đà Lạt, mưa đá làm “tổng diện tích nhà kính bị rách mái trên 20ha, ước tính thiệt hại 4 tỉ đồng; diện tích hoa màu ngoài trời thiệt hại trên 10ha... ước tính thiệt hại trên 1,7 tỉ đồng...”.

Nhiều nhà kính công nghệ cao bị mưa gây hại.
Ông Trương Tấn Minh - ngụ tại đường Trần Quang Khải, phường 8, Đà Lạt - nói: “Từ nhỏ đến giờ, tôi nhiều lần nhìn thấy mưa đá ở Đà Lạt nhưng chưa bao giờ chứng kiến trận mưa đá khủng khiếp như thế này. Đá rơi trắng trên đất. Đá tụ lại theo nước mưa làm nghẽn cả cống thoát nước. Đá kết thành từng đống. Đá tảng đá cục làm vườn laghim nát bấy”.

Trận mưa đá hôm 7.5 chỉ xảy ra khoảng 15 phút, nhưng để lại hậu quả thật nặng nề. Hộ gia đình ông Nguyễn Tiến Dực ở tổ dân phố 40 Đa Thiện bị thiệt hại nặng do trận mưa đá gây ra: Toàn bộ 2.500m2 nhà kính trồng hoa và rau bị đổ sụp. Mấy hộ gần nhà ông Dực như hộ Võ Đình May, Đoàn Bằng... cũng tương tự. Ông Dực chỉ khu vườn nhà kính bị đổ sụp hoàn toàn trước mặt, than thở: “Đà Lạt chưa bao giờ mưa “hỗn hào” như thế này. Mưa gì mà lạ quá. Mưa cứ như thể chưa bao giờ được mưa vậy”.

Mưa bồi

Sau trận mưa đá hôm 7.5, trong hai buổi chiều liên tiếp ngày 8 và 9.5, “ông trời” lại giận dữ giáng xuống hai trận mưa bồi khiến cho người Đà Lạt ngỡ ngàng. Cả hai trận mưa này kéo dài đến hơn hai tiếng đồng hồ với lượng mưa đo được lên đến 36,2mm. Tại hai tổ dân phố 1 và 6 trên đường Hai Bà Trưng, nước không thoát kịp đã tràn vào hàng chục hộ dân sống ven đường.

Ông Nguyễn Duy Dũng - làm nghề kinh doanh giấy xuất khẩu ở 170 Hai Bà Trưng - thất thần: “Mưa quá lớn, nước ứ tràn vào nhà khiến gia đình tôi không tài nào trở tay kịp. Có phần do gia đình chủ quan vì Đà Lạt chưa bao giờ mưa như thế này. Do vậy, hơn 100 cuộn giấy bị ướt nhẹp. Còn ở ngoài vườn, 700m2 rau bó xôi, 5.000 cây cải bắp và 1.000 chậu hoa địa lan bị ngâm trong nước. Thiệt hại chưa thống kê nổi”. Mưa bồi cũng làm cho 5 tấn hành parô của gia đình bà Lê Thị Vân ở 172 Hai Bà Trưng, Đà Lạt bị ngâm nước; 1.000m2 dâu tây của bà Nguyễn Phương Quyên ở 164 Hai Bà Trưng thối rữa...

Nhiều diện tích hoa màu bị mưa đá gây hại.
Ở Đà Lạt, việc sạt lở bờ taluy thường xuyên xảy ra. Hai trận mưa bồi chiều 8 và 9.5 càng làm cho nhiều hộ mất cả cửa nhà. Trên đường Xô Viết Nghệ Tĩnh chiều 9.5, chúng tôi có dịp trò chuyện với nhiều hộ nông dân. Họ cho biết: Dọc theo tuyến đường này đã có rất nhiều bờ taluy sạt lở, nhiều hộ dân như đang đứng trước... lũ, bởi cả căn nhà của họ bị cuốn trôi bất cứ lúc nào! Mưa bồi sau trận mưa đá trong hai ngày vừa rồi quả là... chuyện lạ của Đà Lạt, không ai lường nổi.

“Đà Lạt mà lụt thì các nơi chắc chết chìm!” - ông Hoàng Đình Tường, một nông dân sống lâu năm ở Đà Lạt nói. Không chỉ Đà Lạt mà cả các địa phương lân cận như Đơn Dương, Lạc Dương, Đức Trọng... trong ba ngày qua “thiên hạ cứ nháo nhào bởi mấy trận mưa bất thường” - lời của anh Hồng Anh (thị trấn Thạnh Mỹ, Đơn Dương) trả lời chúng tôi qua điện thoại. Anh Hồng Anh bảo: “Mấy con suối quanh thị trấn Thạnh Mỹ đổ ra sông Đa Nhim hiện đã bị bồi lắng nhiều nên khi mưa xuống, đặc biệt là sau hai trận mưa bồi gần đây nhất, nước không thoát được, cứ dâng ứ, ngập cả vào nhà!

Ở Lạc Dương, nhiều hộ cũng đang canh cánh lo vì “mấy cơn mưa lạ” của ba chiều vừa rồi. “Đỉnh núi mẹ Langbian cao ngất ngưởng là thế nhưng cũng chìm trong màn mưa đến tối tăm mặt mày. Ông Liêng Hót Chor ở thị trấn Lạc Dương vừa múc nước bùn tràn vào nhà đổ ra bên ngoài vừa bảo: “Cứ như là trận đại hồng thủy trong truyện cổ vậy! Ở xứ núi Langbian này chưa bao giờ có mưa như thế cả!”.

Dấu hiệu bất an

Ông Nguyễn Đình Chót ở Đa Thiện, phường 8, Đà Lạt, nói: “Tôi theo cha mẹ từ Huế vào lập nghiệp ở Đà Lạt từ khi còn rất nhỏ. Nay tôi đã gần 80 tuổi. Có nghĩa là có ít nhất gần 70 năm sống ở Đà Lạt nhưng tôi chưa bao giờ chứng kiến những trận mưa lạ, kiểu đại hồng thủy như mấy ngày vừa rồi. Nhớ hồi mới vào đây, tôi có nghe bà con dân tộc thiểu số kể về trận đại hồng thủy xảy ra ở huyện Đơn Dương, trên dòng sông Đa Nhim cuốn trôi nhiều nhà cửa, trâu bò và người. Nhưng đó chỉ là chuyện nghe kể chứ tôi không được tận mắt chứng kiến”.

Ha Kroong - một cán bộ dân tộc thiểu số huyện Đơn Dương - nói: “Chuyện về trận đại hồng thủy trên sông Đa Nhim ngày nào đó mình có nghe ông bà kể lại chứ không được chứng kiến. Nay mình cũng đã gần sáu mươi tuổi rồi. Và mình nghĩ, đại hồng thủy trong mấy ngày qua chắc cũng không nhỏ hơn đại hồng thủy trên sông Đa Nhim năm xưa là bao...”.

Mưa đá tụ thành tảng.
Với Đà Lạt, mưa đá to chưa từng thấy và cả hai trận “mưa bồi” như đã kể đúng là... mưa lạ. Tuy nhiên, khi chúng tôi tìm đến Trung tâm Khí tượng thủy văn khu vực Lâm Đồng thì được nhân viên ở đây cung cấp các thông tin chẳng có gì lạ. Theo dự báo của trung tâm này trước đó (từ ngày 5 đến ngày 8) thì Đà Lạt nói riêng và Lâm Đồng nói chung chỉ có “nhiều mây, đêm có mưa vài nơi, chiều có mưa rào và dông vài nơi, có nơi mưa vừa”. Chấm hết! Bản dự báo thông tin thời tiết của cơ quan này không có lấy một chữ “mưa đá” hoặc “mưa to và rất to”. Và trong vài ngày sắp tới, ở khu vực phía bắc tỉnh Lâm Đồng như Đà Lạt, Lạc Dương, Đam Rông cũng chỉ có “nhiều mây, đêm có mưa vài nơi, chiều có mưa rào và dông vài nơi, có nơi mưa vừa”.

Tương tự, ở các huyện phía nam Lâm Đồng cũng chỉ “nhiều mây, đêm có mưa vài nơi, chiều có mưa rào và dông rải rác đến nhiều nơi, có nơi mưa vừa...”. Chúng tôi thắc mắc thì được một cán bộ trung tâm này trả lời:  “Chúng tôi dự báo dựa trên những nguyên tắc nhất định của quy luật thời tiết”. Vậy, ba trận mưa trong ba ngày 7 - 9.5 chắc... nằm ngoài quy luật?

Mấy buổi chiều vừa rồi tôi phóng xe máy đi từ Đà Lạt xuống Đơn Dương, vòng qua Đức Trọng rồi quay về Lạc Dương chỉ để xem... mưa lạ. Trên đường đi, đã mấy lần tôi bị “ngập” trong nước cả người và xe nhưng tôi chưa có cảm giác sợ hãi. Chỉ đến khi ngồi trong nhà già làng Har Măng ở xã Lát, huyện Lạc Dương, nghe già “trầm ngâm” rằng: “Con người làm cho núi mẹ Langbian nổi giận đấy”, tôi mới có cảm giác “rờn rợn”.

Lời già làng không phải không có lý bởi bao nhiêu năm qua, con người chúng ta tàn phá thiên nhiên nhiều quá, đặc biệt là “mái nhà chung” rừng Lâm Đồng Nam Tây Nguyên. Già Har Măng nói làm tôi nhớ lại một con số: Sau năm 1975, mật độ rừng che phủ ở Lâm Đồng là hơn 80%. Nhưng sau đó 30 năm, độ che phủ chỉ còn 65% và đến thời điểm này chỉ còn hơn 60%.

Xem ra, mưa lạ ở Đà Lạt trong mấy ngày qua cũng chẳng có gì lạ.

NET