- Uyển Trân
Hồi đó nhà tôi ở đường Ya-gút (tên
1 ông tù trưởng người Thượng) . Từ trường Văn học, đi ngược về
phía chợ Hoàng Diệu , gặp đường Ya-Gút thì quẹo phải . Nhà tôi phía bên phải gần đầu dốc .Hơi xế đối
diện cửa nhà là ngôi biệt thự khang trang của 1 bà cụ người Bắc , ở 1 mình với người giúp việc . Bà lúc
đó tuy đã già (khoảng hơn 70 tuổi), nhưng trông còn rất đẹp và phúc hậu , có nét Tây Phương (gia đình
tôi thường nói chắc hồi trẻ bà cụ đã từng là 1 giai nhân) .
Mẹ tôi quen khá thân với bà cụ , thỉnh thoảng lại dắt tôi sang thăm .
Bà Cụ tỏ ra rất thích tôi , chịu khó lắng nghe những câu chuyện trẻ con , đầu cua tai nheo và trả lời
những câu hỏi ngây thơ có phần ngớ ngẩn của 1 đứa bé hơn 10 tuổi là tôi . Khiến đôi khi mẹ tôi phải lên
tiếng mắng : con bé này vớ vẩn , hỏi nhiều quá làm sao Bà trả lời hết được . Bà lại cười bảo : không
sao, giọng nói líu lo của nó làm nhà đỡ im lặng và Bà càng có dịp nói chuyện nhiều chứ ở nhà 1 mình ,
có ai để mà nói . Điều này làm tôi thích thú và cảm thấy thân thiết với bà hơn vì hồi nhỏ có tật nói
nhiều , ở nhà có ai chịu khó nghe tôi nói đâu . Cứ đi học về, không có việc gì làm là tôi lại xin phép Mẹ
hay các chị sang chơi với bà cả buổi, đến giờ cơm chiều chờ gọi vài lần mới chịu chạy về .
Bà đối đãi với tôi như 1 người bạn nhỏ .Mỗi lần gặp mặt bà lại đem hết món này đến món kia ra mời
cùng ăn và trò chuyện . Bà cũng hay dạy tôi đan lát hoặc làm cái này cái kia . Đôi khi tôi lại đem nồi
niêu xoong chảo đồ hàng sang chơi nấu nướng , bán hàng với bà . Một già , 1 trẻ có vẻ tương đắc lắm .
Bà hay khen là Mẹ tôi dạy con thật khéo , bé tí mà ý tứ , đi ra đi vào biết khép cửa sau lưng mình .
Biết lễ phép , thưa gửi với người lớn , ngoan ngoãn quá ! làm Mẹ hài lòng , cho phép tôi sang chơi
với bà mà không ngại tôi làm phiền .
Hồi đó tôi được Mẹ “huấn luyện” đi chợ mua rau , mua thịt cá thế nào là tươi , thế nào là héo để thỉnh
thoảng mẹ có bận việc , nhờ đi mua thêm thì biết mà mua , nên “khả năng chợ búa” cũng khá . Bà biết
vậy nên thỉnh thoảng cũng nhờ tôi nhân tiện mua hộ lọn rau muống hay bó hành vì theo Bà , tôi chọn
còn khéo hơn chị người làm (điều này có lẽ làm chị phật lòng nên nét mặt thường “nghiêm và buồn” khi
nhìn tôi ,chết thật) Có lần khi thấy tôi cầm trên tay bó rau Muống mua dùm Bà , đi học về chưa kịp thay
đồ ( thời đó tôi học Couvent des Oiseaux , mặc đầm đồng phục màu Bleu noir và bên ngoài là Tablier
màu carreau xanh lợt ) , Bà cười ngặt nghẽo trêu tôi : “Haha , cô đầm rau muống” . Làm tôi xấu hổ quá
giận Bà cả tuần , sau Bà phải sang tận nhà làm quen thì mới hết giận dỗi . Từ đó, Bà đặt tên cho tôi là
“con bé rau muống” nhưng chỉ nói lén khi đùa với Mẹ tôi mà thôi .
Thời gian dần trôi, tôi bắt đầu bước vào tuổi dậy thì . Mặt đã nổi mụn lốm đốm , biết làm dáng và
thường ngắm nghía thân thể mình trước gương lâu hơn . Tôi không chịu đi chợ cho mẹ và mua dùm Bà
rau Muống nữa vì sợ những cặp mắt và lời trêu ghẹo của mấy chàng du đãng Hoàng Diệu ,hay ngồi
thường trực ở mấy quán Bún bò và bánh Căng trước cổng chợ . Tôi cũng ít sang chơi với bà như xưa
vì bận bịu với bạn bè cùng lứa tuổi Ô mai hơn . Bận rủ nhau đi học , đi chơi Tennis , đi ăn chè , ghé
tiệm sách đọc ké truyện Tuổi Hoa Tím, đi phố “dán mũi”ngắm nghía mấy hàng mới về của tiệm Bazar
Ấn Độ khu Hoà Bình … ôi thôi đủ thứ chuyện .
Một buổi chiều mùa hè , đang thao thao cười nói với đám bạn trước cửa nhà , bất chợt tôi ngó sang nhà
Bà như có cảm giác ai đang nhìn mình. Trời ơi , tôi thấy bà mặt buồn rười rượi đang đứng chăm chú
nhìn tụi tôi sau khung cửa kính . Tôi cảm thấy ái ngại và thương bà quá , nhưng lại bận với bạn nên chỉ
hét to lên : Cháu chào Bà ạ ! Bà vẫy vẫy tay đáp lại rồi thôi .
Bẵng đi độ vài tháng , 1 hôm Mẹ nói cho tôi biết là bà sắp dọn đi ở với con Gái và cháu của Bà vì ở
đây 1 mình hiu quạnh quá . Nghe mẹ nói vậy, tôi cảm thấy hối hận là lâu nay không sang với Bà , định
bụng là sẽ qua thăm trước khi Bà dọn đi, thì rồi không hiểu bận bịu gì lại quên bẵng luôn . Tuổi trẻ
vô tâm là vậy.
Một chiều đi học về , tôi chợt nhớ đến Bà nên chạy qua bấm chuông . Chờ lúc lâu mới thấy 1 anh
thanh niên ra mở cửa . Anh bảo Bà đã dọn về ở với con cháu từ tuần trước . Anh là sinh viên thuê lại
1 phòng trong nhà này để trọ học . Tôi cảm thấy hụt hẫng như vừa đánh mất 1 thứ gì thật quý giá . Bỏ
đi quên cả chào và cám ơn anh . Tôi ân hận quá , bước vào nhà mặt mày bí xị . Mẹ hỏi : sang nhà Bà
Cụ Ngoại hả ? trước khi đi bà có gửi lời chào con đấy . Tôi trách Mẹ : sao Mẹ không nhắc con ?
Mẹ nói : ai bảo con mải bạn bè quá làm gì ? mẹ đã nhắc con từ lâu rồi mà .
Tôi buồn rầu bỏ ra cửa sổ nhìn sang nhà Bà . Lòng cứ day dứt không yên, thầm mong cho Bà được
cuộc sống vui vẻ và ấm cúng tuổi già bên con cháu .
Năm 15 tuổi , tôi chuyển tới học trường Văn Học được 1 năm . Tình cờ quen 1 cô bạn nhỏ dễ thương
và học thật giỏi , con gái út của Thầy Hiệu trưởng. Một hôm ,Tứ Anh gặp tôi nói giọng có vẻ hóm
hỉnh : có người hỏi thăm đến “con bé rau Muống” đó . Tôi sửng sốt : Trời đất , có phải bà cụ người Bắc
ở đường Yagút không ? sao TA. lại biết Bà ? Tứ Anh cười nói : tại Bà là Bà Cố Ngoại của TA mà , Bà
thích T. lắm đó , cứ khen hoài . Tôi mắc cở đỏ cả mặt vì biết là thế nào Bà cũng kể chi tiết về “biệt
danh” mà Bà đã đặt cho tôi , cùng hãnh diện ngầm là : A, đã có thời tui làm “bạn già” với Bà cố Ngoại
của anh em TA. đó nhe .
Cách đây 28 năm , 1 lần đi Washington DC thăm họ hàng . Được biết là Bà đang ở trong 1 khu nhà
nghỉ dưỡng của người già , chị em tôi có ghé đến thăm bà , lúc đó Bà đã hơn 90 tuổi rồi mà trông vẫn
còn khoẻ mạnh , minh mẫn lắm . Bà rất vui mừng khi gặp lại tôi và kể lại rất rõ những kỷ niệm của tôi
với Bà năm xưa . Bà bảo vẫn nhớ “con bé rau muống” của Bà làm tôi cảm động vô cùng ,không ngờ
bao nhiêu năm trôi qua mà hình ảnh của tôi vẫn in trong lòng Bà .
Hôm nay tôi viết những giòng chữ này để hồi tưởng lại thời niên thiếu ở Đàlạt cùng những kỷ niệm
thân yêu với bà cụ Ngoại trên đường Yagút . Nguyện cầu cho hương linh Bà được tiêu diêu nơi cõi
Niết Bàn .
Uyển Trân
(
http://van-hocdalat.org/KyNiemThoiNienThieu_4.html )