ĐI TÌM MỘ PHU NHÂN TOÀN QUYỀN ĐÔNG DƯƠNG TẠI VIỆT NAM

Vốn là người có đạo, sau khi theo Toàn quyền Đông Dương Jean Decoux lên Đà Lạt nghỉ ngơi, sinh sống, bà Suzanne Humbert đã nhận ra Đà Lạt là một vùng đất yên bình, thanh tịnh, hồi bấy giờ cư dân vẫn còn rất thưa thớt, đời sống sinh hoạt tín ngưỡng của giáo dân vẫn còn nhiều hạn chế.
Nhà thờ Mai Anh gắn liền với tên tuổi phu nhân Toàn quyền Đông Dương Jean Decoux, bà Suzanne Humbert
Để có nơi sinh hoạt tín ngưỡng, bà Suzanne Humbert đã đứng ra kêu gọi giáo dân khắp nơi quyên góp sức người, sức của để xây dựng nhà thờ. Riêng bà Suzanne Humbert cùng chồng là ông Jean Decoux, đã bỏ ra một khoản tiền khá lớn để xây dựng nhà thờ.
Theo các tư liệu còn lưu lại, nhà thờ Mai Anh được khởi công xây dựng từ năm 1930 và sau 13 năm thì hoàn thành. Nhà thời được mô phỏng theo phong cách châu Âu của thế kỷ XVII. Chất liệu xây dựng ngoài đá, gạch, người ta còn sử dụng bằng một chất kết dính, vôi, mật mía và một số vật phụ gia khác.
Nhà thờ có sự kết hợp hài hòa giữa các kiểu kiến trúc phương Tây với kiến trúc dân gian của dân tộc thiểu số vùng Tây Nguyên.
Sau khi xây dựng nhà thờ xong, do vợ chồng Toàn quyền Đông Dương không có con, bà Suzanne Humbert có ước nguyện khi qua đời, muốn gia đình và các giáo dân chôn cất bà ngay trong nhà thờ.
Vào tháng 1/1944, trên đường đi Sài Gòn hoà giải mâu thuẫn giữa bà Nam Phương Hoàng hậu và bà Mộng Điệp, khi về đến khu vực cửa ngỡ đi vào Đà Lạt thì xảy ra tai nạn giao thông nghiêm trọng. Bà Suzanne Humbert được người dân nơi đây đưa vào Bệnh viện Lâm Đồng cấp cứu. Do chấn thương quá nặng, sau 2 tiếng nhập viện, bà Suzanne Humbert đã chút hơi thở cuối cùng, vào 16h ngày 16/1/1944.
Thời điểm bà Suzanne Humbert bị tai nạn và tử vong, Toàn quyền Đông Dương Jean Decoux không có mặt ở Việt Nam nên không được nhìn mặt vợ lần cuối.
Đáp theo ý nguyện của bà khi còn sống, nhà thờ cùng các giáo dân đã đưa thi hài bà Suzanne Humbert về chôn cất tại hành lang sau nhà thờ, trong khuôn viên của một vườn hoa thoáng mát và rộng lớn.
Ngày nay, các giáo dân và du khách tới nhà thờ thăm nhà thờ vẫn thường đứng trước mộ bà để cầu nguyện. Riêng đối với nhà thờ Mai Anh, bà Suzanne Humbert được xem là một ân nhân đã có công đóng góp rất lớn đến việc hình thành và phát triển nhà thờ hiện nay.

Khắc Lịch